if(function_exists('fhs_display_front')) { echo fhs_display_front(); }
gru
13
2013
Nauka

Jak napisać streszczenie artykułu naukowego ?

Autor Artykuł napisał H. Marjak    Komentarze 2 komentarze

Streszczenie artykułu naukowego
W poprzedniej części zastanawialiśmy się jak wybrać odpowiedni tytuł artykułu naukowego. Wspominaliśmy o streszczeniu i jego związkach z tytułem. W tej części szerzej omówimy pisanie i konstruowanie streszczenia, nie obejdzie się jednak bez odwołań do tytułu.


Streszczenie jest drugim po tytule elementem, z którym zapozna się potencjalny czytelnik. Dlatego powinno zawierać informacje przedstawione zgodnie ze schematem zawierającym cztery części. W każdej z części należy odpowiedzieć na podane niżej pytania:

  • Część 1: Co stanowi problem? Co jest tematem, celem artykułu?
  • Część 2: Czy problem został przez autora rozwiązany, cel osiągnięty (metodologia)?
  • Część 3: Jakie są konkretne wyniki? W jaki sposób problem został rozwiązany?
  • Część 4: Co z tego wynika? W jaki sposób rozwiązanie problemu przydatne jest dla nauki i dla czytelnika?

Ile tytułu w streszczeniu? Znaczenie pierwszego zdania streszczenia.

Streszczenie powinno zawierać większość słów umieszczonych w tytule. Szczególnie ważne jest pierwsze zdanie streszczenia. To tu powinno znajdować się większość znaczących wyrazów z tytułu. Jak to zmierzyć? Oblicz ile mamy znaczących słów w tytule (bez i, do, przy,w itp.). Sprawdź ile z nich występuje w pierwszym zdaniu streszczenia. Stosunek słów kluczowych z tytułu występujących w pierwszym zdaniu streszczenia do słów znaczących w tytule pomnożone przez 100 da nam procentowy związek abstraktu z tytułem…
0% –20% – pierwsze zdanie podaje ogólniki, luźno związane z tytułem artykułu. Zawiera dwa wyrazy tytułu lub mniej. Ustawia tylko tło problemu. Dobrze jeśli krótko wyjaśnia jedno lub dwa słowa kluczowe. Pod warunkiem, że w drugim i kolejnych zdaniach wyjaśnione są pozostałe wyrazy tytułu. W przeciwnym przypadku tło jest zbyt szeroko opisane, w rezultacie streszczeniu brakuje zwięzłości.
80%–100%. Wymarzona zawartość? Niekoniecznie. Pierwsze zdanie zbyt dokładnie powtarza tytuł. Po co powtarzać? Pierwsze zdanie powinno rozszerzać tytuł. Jednak jeśli to zdanie zawiera dużo więcej słów niż tytuł, wtedy 80–100% może być dopuszczalne.

Pierwsze zdanie streszczenia powinno zawierać co najmniej jedną czwartą słów z tytułu.

Cele streszczenia

Cele streszczenia dla czytelnika:

  • Wyjaśnia tytuł.
  • Podaje przekonujące szczegóły o naukowym wkładzie autora.
  • Pomaga czytelnikowi zdecydować, czy dalsza część artykułu jest interesująca i warta zakupu lub pobrania do dalszej lektury.
  • Pomaga czytelnikowi szybko zebrać informacje o miejscu artykułu pomiędzy innymi.

Cele jakie chce osiągnąć autor:

  • Ponieważ zawiera więcej słów niż tytuł, ułatwia odnalezienie artykułu.
  • Określa wkład autora bardziej szczegółowo niż tytuł, zachęcając czytelnika, do przeczytania reszty artykułu.
  • Pomaga autorowi w przypomnieniu zawartości wcześniej napisanych artykułów.

Streszczenie nie powinno być używane do:

  1. Wymieniania prac innych naukowców, z wyjątkiem sytuacji gdy artykuł jest rozszerzeniem artykułu opublikowanego przez autora wcześniej (pojedynczego).
  2. W celu uzasadnienia dlaczego wybrany problem jest istotny: ważna jest prezentacja w jaki sposób autor wpłynął na rozwiązanie problemu.

Jakie powinno być streszczenie?

Powiązane z tytułem. Wszystkie wyrazy tytułu znajdują się w streszczeniu.
Kompletne. Posiada cztery części (co, jak, wyniki, wpływ).
Zwięzłe. Nie dłuższy niż to konieczne, z szacunku dla czytelnika. Badania są uzasadnione przez znaczenie wyników, nie znaczenie problemu.
Autonomiczne. Żyje w swoim własnym świecie: baz danych streszczeń.
Reprezentatywne. Ustawia oczekiwania, określa wkład artykułu. Zachęca czytelnika do przeczytania całego artykułu.

Sprawdź jeszcze raz…

…Czy spełnia warunki:

  • Wszystkie słowa kluczowe z tytułu są również w streszczeniu.
  • Zawiera wszystkie cztery główne części (co, jak, wyniki, wpływ).
  • Część, która opisuje wkład ma najwięcej słów.
  • Nie zawiera tła lub uzasadnienia znaczenia problemu.
  • Jest napisane przy użyciu czasu teraźniejszego.
  • Streszczenie precyzyjnie wymienia najważniesze wyniki lub kroki metody jeśli wkładem jest metoda.

…Czy nie popełniłeś błędu:

  • Jednego lub więcej słów kluczowych z tytułu brakuje w streszczeniu.
  • Pierwsze zdanie streszczenia jest mniej lub bardziej powtórzeniem tytułu.
  • Pierwsze zdanie streszczenia zawiera tylko jedno lub nie zawiera wcale słów z tytułu.
  • W streszczeniu brakuje którejś z głównych części.
  • Część, która zawiera wkład autora nie jest największa.
  • Streszczenie jest napisane przy użyciu czasu przeszłego, lub jest mieszanką różnych czasów.
  • Streszczenie pozostaje niejasne i brakuje precyzji, gdy wskazywany jest główny rezultat lub kluczowe kroki metody, jeśli wkładem jest metoda.
  • Streszczenie pozostaje niejasne w części 4 (wpływ), ponieważ nie jest kierowane do określonego czytelnika.

Przemyśl jeszcze raz powiązanie tytułu i streszczenia. Zastanów się dlaczego słów z tytułu brakuje w streszczeniu? Mogą być następujące powody:

  1. Słowo z tytułu nie jest ważne. Usuń je z tytułu dla zwiększenia zwięzłości.
  2. Słowo z tytułu, którego brakuje w streszczeniu jest ważne. Znajdź dla niego miejsce w streszczeniu.
  3. Może się zdarzyć, że streszczenie często odwołuje się do słów kluczowych, któych nie ma w tytule. Przeredaguj tytuł włączając te słowa.
  4. Stosujesz synonim aby uniknąć powtarzania. Nie rób tego. Powtarzanie słów z tytułu w abstrakcie zwiększa ocenę trafności obliczaną przez wyszukiwarki. W rezultacie, tytuł zostanie podciągnięty do góry listy sprawdzanych tytułów.

Opracowano na podstawie:  Lebrun J.-L., 2011. Scientific Writing 2.0 : A Reader and Writer’s Guide. New Jersey: World Scientific.

Ilustracje na licencji CC BY 2.0 pochodzą z Flickr za pomocą search.creativecommons.org 

Powiązane wpisy:

  1. Jak napisać wstęp artykułu naukowego?
  2. Jak zbudować strukturę artykułu naukowego: tytuły rozdziałów?
  3. Tytuł – jak wybrać tytuł artykułu naukowego?
  4. Jak utworzyć elementy graficzne artykułu naukowego?
Tagi: , , ,

Related Posts

O Autorze: Henryk Marjak

Adiunkt w Katedrze Analizy Systemowej i Finansów, Wydziału Ekonomicznego ZUT w Szczecinie. Z wykształcenia elektronik (Politechnika Szczecińska) i doktor nauk ekonomicznych (SGGW).

2 komentarze+ Dodaj komentarz

  • Jak napisać wstęp artykułu naukowego? | Henryk Marjak Henryk Marjak 13 stycznia 2014 o 15:54

    […] dwóch poprzednich częściach dotyczących tytułu i streszczenia artykułu naukowego zwracaliśmy uwagę, na strukturę i dyscyplinę w ich […]

    Odpowiedz
  • Pomocne informacje 31 marca 2016 o 17:10

    Informacje zawarte na stronie są bardzo pomocne dla początkujących naukowców, a i tym bardziej zaawansowanym też mogą się przydać.

    Odpowiedz

Napisz komentarz